Η ψυχοθεραπεία είναι μια δια του λόγου θεραπεία, που στοχεύει στην αντιμετώπιση και ανακούφιση των συμπτωμάτων ή στη διευκόλυνση και υποστήριξη καθημερινών προβλημάτων.
Η διάρκειά της μπορεί να είναι βραχεία ή μακρά, αναλόγως με την εκάστοτε θεραπευτική προσέγγιση.
Πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν σήμερα προβλήματα ψυχικής υγείας, με προεξάρχοντα τις αγχώδεις διαταραχές και την κατάθλιψη. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, από κατάθλιψη υποφέρουν περισσότεροι από 264 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο και από αγχώδεις διαταραχές περίπου 284 εκατομμύρια άνθρωποι.
Με την πάροδο του χρόνου, οι αριθμοί αυξάνονται δραματικά και η ανάγκη για ψυχολογική βοήθεια μεγαλώνει. Οι ψυχοθεραπείες αποτελούν βασικό πυλώνα αντιμετώπισης των διαταραχών ψυχικής υγείας.
Η αναζήτηση ψυχοθεραπείας είναι τόσο βασική όσο και οι υπόλοιπες ανάγκες μας. Αποτελεί μια μορφή αυτο-φροντίδας και αγάπης προς τον εαυτό. Αφενός ανακουφίζει από συμπτώματα, αφετέρου επιλύει τρέχοντα προβλήματα στο «εδώ και τώρα». Γενικώς, μας διευκολύνει και μας βοηθά να είμαστε περισσότερο λειτουργικοί στην παρούσα κατάσταση.
Η επιλογή του ψυχοθεραπευτή, έχει να κάνει με το εκάστοτε πρόβλημά μας και με το ποια μορφή ψυχοθεραπείας είναι ενδεδειγμένη προς επίλυσή του. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές, οι φοβίες και η αϋπνία, αντιμετωπίζονται με τη γνωσιακή συμπεριφορική ψυχοθεραπεία.
Η χημεία ή αλλιώς η «θεραπευτική σχέση» που αναπτύσσεται μεταξύ θεραπευτή-θεραπευομένου, αποτελεί πολύ συχνά και δείκτη της προόδου της θεραπείας. Λόγου χάρη, αν νιώθω ότι ο θεραπευτής μου με βοηθάει, με υποστηρίζει αρκετά, τότε υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να έχω και πρόοδο κατά την ψυχοθεραπεία.
Συχνά, οι άνθρωποι αλλάζουν θεραπευτή ή θεραπευτική προσέγγιση, προσπαθώντας να λύσουν πιο γρήγορα ή καλύτερα το πρόβλημά τους. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις τείνουν να επιλέγουν ένα θεραπευτή, στον οποίο επανέρχονται ανά τα χρόνια σε περίπτωση που εμφανιστούν πάλι τα συμπτώματα ή έρθουν αντιμέτωποι με μια νέα πρόκληση ή δυσκολία στη ζωή τους. Για παράδειγμα, ένας θεραπευόμενος επιλύει τις κρίσεις πανικού, αλλά μετά από κάποια χρόνια έρχεται αντιμέτωπος με μια απώλεια (διαζύγιο, θάνατος συγγενικού προσώπου), όπου χρειάζεται εκ νέου ψυχοθεραπευτική υποστήριξη.
Θα λέγαμε ότι όσο νωρίτερα αναζητήσει κανείς ψυχοθεραπευτική βοήθεια, τόσο ευκολότερα θα μπορεί να διαχειρίζεται τις δυσκολίες της ζωής. Η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία, ένα «ταξίδι», μας δίνει γνώσεις, μας εκπαιδεύει, μας ανακουφίζει και μας υποστηρίζει. Αρκεί να γίνεται η σωστή επιλογή θεραπευτή και θεραπευτικού πλαισίου.